มาม(ผู้บริสุทธิ์)ในทัศนะชีอะฮ์คือใคร

ท่านศาสดา (ศ็อลฯ) ขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ท่านได้กล่าวอย่างชัดเจนว่า ภายหลังจากท่านยังมีค่อลิฟะฮฺอีก ๑๒ ท่านซึ่งทั้งหมดเป็นชาวกุเรช และความยิ่งใหญ่ของอิสลามอยู่ใต้ร่มเงาแห่งคิลาฟะฮฺของพวกเขา
ท่านญาบีรฺ ซัมเราะฮฺพูดว่า..
سمعت رسول الله (ص) يقول لايزال الاسلام عزيزا الى اثني عشر خليفة ثمّ قال كلمة لم اسمعها فقلت لأبى ما قال ؟ فقال : كلّهم من قريش
ฉันได้ยินท่านศาสดา (ศ็อลฯ) กล่าวว่า อิสลามจะมีค่อลิฟะฮฺที่ยิ่งใหญ่ถึง ๑๒ ท่านหลังจากนั้นท่านได้กล่าวคำพูดหนึ่งแต่ฉันไม่ได้ยินมัน ฉันจึงได้พูดกับบิดาของฉันว่า ท่านศาสดาพูดว่าอะไร บิดาของฉันได้บอกฉันว่า พวกเขาทั้งหมดเป็นชาวกุเรช
ประวัติศาสตร์อิสลามได้ยืนยันให้เห็นสิ่งนี้ได้อย่างดีว่า ตลอดเวลาที่ผ่านมาท่านจะไม่พบว่ามีสิบสองค่อลิฟะฮฺใดทำหน้าที่ปกป้องอิสลามที่บริสุทธิ์ได้ดีเยี่ยมไปกว่า๑๒ค่อลิฟะฮฺ หรืออิมามตามที่ชีอะฮฺได้เชื่อศรัทธา เพราะว่าค่อลิฟะฮฺสิบสองท่านที่ท่านศาสดา(ศ็อลฯ)ได้แต่งตั้งไว้นั้นพวกเขาได้เป็นค่อลิฟะฮฺทันที่หลังจากการแนะนำท่านศาสดา
จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องรับทราบว่า ค่อลิฟะฮฺทั้งสิบสองท่านนั้นเป็นใคร ? ฉะนั้นถ้าหากไม่นับค่อลิฟะฮฺสี่ท่านแรก ตามนิยามของอหฺลิซซุนนะฮฺเรียกว่า ค่อลิฟะฮฺรอชิดีน ท่านจะไม่พบว่ามีค่อลิฟะฮฺท่านใดอีกที่ทำให้อิสลามพบกับความแข็งแกร่ง ดังที่เราได้ประจักษ์ชัดกับชีวประวัติของบรรดาค่อลิฟะฮฺแห่งอะมะวีย์ หรือ อับบาซีย์ แต่สำหรับสิบสองอิมามผู้บริสุทธิ์ที่ฝ่ายชีอะฮฺมีความเชื่อล้วนเป็นผู้มีความยำเกรง มีความบริสุทธิ์ปราศจากบาปและความผิด เป็นผู้ปกป้องซุนนะฮฺของท่านศาสดาและความศักดิ์สิทธิ์ของอัล-กุรอานได้อย่างดีเยี่ยม จนเป็นที่สนใจของเหล่าบรรดาศ่อฮาบะฮฺ ตาบิอิด ตาบีอีนและชนในรุ่นต่อมา และประวัติศาสตร์ยังได้จารึกความรู้ ความสัตย์จริง และความกล้าหาญไว้อย่างละเอียด สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นหลักฐานยืนยันถึงความถูกต้องของพวกเขา อิมามทั้งสิบสองท่านได้แก่..
๑. อะลี บิน อบี ฏอลิบ
๒. ฮะซัน บิน อะลี (มุจตะบา)
๓. ฮุซัยนฺ บิน อะลี (ซัยยิดุช ชุฮะดา)
๔. อะลี บิน ฮุซัยนฺ (ซัยนุลอาบิดีน)
๕. มุฮัมมัด บิน อะลี (บากิรฺ)
๖. ญะฮฺฟัรฺ บิน มุฮัมมัด (ซอดิก)
๗. มูซา บิน ญะฮฺฟัรฺ (กาซิม)
๘. อะลี บิน มูซา (ริฎอ)
๙. มุฮัมมัด บิน อะลี (ตะกียฺ)
๑๐. อะลี บิน มุฮัมมัด (นะกีย์)
๑๑. ฮะซัน บิน อะลี (อัสการีย์)
๑๒ อิมามมะฮฺดี (กออิม) ซึ่งมีริวายะฮฺมุตะวาติรฺ (เชื่อถือได้) กล่าวถึงท่านในฐานะของ มะฮฺดีเมาอูดเล่าโดยนักฮะดีซของอิสลาม
เพื่อรู้จักชีวประวัติของบรรดาเหล่าผู้นำที่บริสุทธฺ์ ซึ่งนามของท่านเหล่านั้นท่านศาสดา (ศ็อลฯ) ได้กล่าวไว้อย่างชัดเจน สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากหนังสือดังต่อไปนี้ ตัสกิร่อตุลคอศ (ตัสกิเราะฮฺ คอศุลอุมมะฮฺ) , กิฟายะตุลอะษัรฺ , วะฟะยาตุลอะอฺยาน , หรืออะอฺยานุชชีอะฮฺ (ค้นคว้าและวิจัยโดยซัยยิด มุหฺซิน อะมีน อามิลี) เป็นหนังสือที่มีความสมบูรณ์กว่าสามเล่มแรก